نسلی ديگر
Monday, November 28, 2005
274 _ شطرنج
تماشاي بازي شطرنج بزرگتر ها براي كودك ، اعجاب انگيز بود . ساعتها محو تماشاي مهره هايي مي شد كه همچون بازيگران نبردي بي امان بر يكديگر مي تاختند .
به نظم ثابت و بدون تغيير چيدن مهره ها فكر مي كرد . چرا نمي شود مهره ها را طور ديگر چيد ؟!
در جواب سوالش ، بزرگتر ها فقط با لبخند مي گفتند : اين قانون بازي است . هر كه در جاي خود معني داشته و سودمند است و بايد در همان جا بازي كند . فقط مهره هايي كه تمام مراحل ترقي را پله پله طي كنند و به آخر صفحه برسند ، مي توانند پيشرفت كرده و حتي وزير هم بشوند .
* * * * *
در دنياي تخيلات كودكانه اش ، مهره ها را بجاي يكديگر مي نشاند . سرباز بجاي شاه ، اسب در مكان رخ ، رخ در جاي فيل ، و فيل بجاي وزير .
فكر مي كرد اينطوري با هشت عدد شاه ، دير تر مات مي شود و دو تا فيلي كه وزير شده اند ، مي توانند در هر صحنه اي از بازي برنده باشند ! چرا اين را بزرگتر ها نمي فهمند .
* * * * *
بزرگتر كه شد ، خود بازيگردان مهره هاي چوبي گرديد .به قوانين ثابت و مستحكم بازي ايمان آورد . هر مهره در جايگاه خود و تحت قوانين بازي معني پيدا كرد . ياد گرفت كه فقط با همبستگي تمامي مهره ها با هم و حركت در محدوده قوانين بازي ، مي توان بر حريفان غلبه پيدا كرد .
* * * * *
در روزگار سالخوردگي ، به گذشته كه مي نگريست ، خود و تمامي پيرامونش را همانند مهره هاي بازي اي مي ديد كه بازي گردانان نامريي، همچون شطرنج بازاني قهار ، همگي را به بازي گرفته بودند . در اين بازي ، بجاي مهره هاي چوبي ، انسانها و سرنوشت آنها بازيچه بودند !
تنها تفاوت اين دو بازي ، در قوانين آنها نهفته است .
در بازي با مهره هاي چوبين ، همواره قوانين ثابت و خدشه ناپذير بوده و جايگاه مهره ها هم ثابت هستند .
نتيجه آن استواري و نظم بازيست كه بخوبي مي توان آن را پيش بيني كرده و با آرامش به جلو هدايتش نمود .
در بازي ديگر ، جايگاه ها متناسب با قدرت و توان هريك نيستند . همچون تفكر كودكي او سرباز ها بر جايگاه شاه تكيه مي زنند و فيل در مكان رخ مي نشيند . قانون تثبيت شده اي نيست و بازي غير قابل پيش بيني بوده و آرامشي هم بر ان حاكم نيست .
* * * * *
مي انديشيد كه روياهاي كودكانه او به واقعيت پيوسته اند، ولي نه در شطرنج با مهره هاي چوبي ، بلكه در بازي واقعي زندگي .
:: posted by فرداد صفاییان, 1:19 AM